تحلیلی جامعه شناختی از بحران‏های اجتماعی - سیاسی حکومت علوی علیه ‏السلام

این مقاله در صدد است با به کارگیری چارچوب‏های نظری جامعه ‏شناسی به تحلیل مشکلات عصر حکومت علوی علیه‏السلام بپردازد. برای این منظور از دو نظریه اقتدار کاریزماتیک و فرایند عادی سازی آن، و نظریه شکاف‏های اجتماعی استفاده شده است. طبق نظریه نخست برخی از مشکلات عصر پس از پیامبر9 ناشی از فرایند اقتدار سنتی عرب، و در نتیجه تعامل این دو اقتدار، شاخه ‏های سه گانه تسنن، تشیع و خوارج به وجود آمدند؛ از این رو برخی از مشکلات عصر حکومت حضرت علی، محصول چنین تعاملی در فرایند عادی شدن اقتدار کاریزماتیک آن حضرت بود؛ نظریه دوم نیز به بررسی شکاف‏های اجتماعی موجود در جامعه اسلامی آن روز می‏ پردازد. طبق این نظریه، شکاف‏های اجتماعی با فعال شدن خود و نحوه رابطه آنها با یکدیگر، موجب تحولات اجتماعی ـ سیاسی می ‏گردند.